Historie

Het kerkdorp Poeldijk heeft een rijke geschiedenis. Sinds de komst van Pastoor Verburch in 1647 en zijn contacten met het Hof van Honselersdijk heeft dit dorp in religieus opzicht zich zelfs een centrumfunctie verworven. Hieraan is pas in 1999 een eind gekomen, toen het dekenaat Westland werd opgeheven.
Sinds 5 augustus 1252 is de apostel H. Bartholomeus de patroonheilige van kerk en dorp. De toenmalige devotiekapel aan de Heeren Wegh werd toen verheven tot dorpskerk voor de veenarbeiders, de dijkwerkers, de landarbeiders op de cijnshoeven en de uithoven. De kapel aan de Heeren Wegh was oorspronkelijk toegewijd aan de ‘Ten Hemelopneming van de H. Maagd Maria’, waaraan de apostel H. Bartholomeus werd toegevoegd. Tijdens de Beeldenstormen tussen 1566 en 1572 is deze kapel vrijwel volledig verwoest en dreigde het katholieke geloof uit Poeldijk en het Westland te verdwijnen. Dat dit geloof tijdens de Reformatie behouden bleef is te danken aan de inzet van vele rondzwervende priesters, die vanuit Delft en Den Haag het geloof bleven verkondigen. Sinds 1647 werd deze taak aan Pastoor Verburch toebedeeld, die tot 1 januari 1708 als pastoor voor het hele Westland actief bleef. Pastoor Verburch werkte met vele schuilkerken, maar de belangrijkste was de schuilkerk aan de Gantellaan. Zijn niet aflatende ijver voor de godsdienstige waarden, zijn strijd tegen de armoede, zijn roep om solidariteit en zijn dialoog met andersdenkenden, hebben het katholieke geloof in dit gewest stevige wortels gegeven. Dit was niet in de laatste plaats te danken aan zijn inzet voor de verbetering van de leefomstandigheden van de Westlander door de introductie van nieuwe tuinbouwgewassen en -technieken. Zijn inzet om de druif te cultiveren bezorgde hem de bijnaam “Druivenpastoor”. Zijn godsvrucht bracht hem de eretitel “Heeroom”. Veel in onze kerk roept nog de herinnering aan hem op.

Werkgroep Historie
Van de vroegste historie van de kerk van H. Bartholomeus is slechts fragmentarisch iets bekend. Toch heeft onze parochie nog steeds vele waardevolle voorwerpen en documenten in haar bezit. Veel van deze archivalia stammen nog uit de tijd van pastoor Verburch en zijn opvolgers. Deze kostbare stukken worden door de werkgroep Historie beheerd. Er is ook een groot deel in bruikleen gegeven aan het Rijksmuseum Catharijne Convent te Utrecht.
Op 5 augustus 1252 werd de apostel H. Bartholomeus als patroon aan kerk en dorp verbonden en sinds die tijd is kerk en dorp met elkaar verbonden gebleven. Veel dorpsgeschiedenis is niet weg te denken zonder een duidelijke verbinding tussen dorp en kerk. Natuurlijk hebben deze relaties sporen nagelaten in Poeldijk. Naast hun religieuze waarde vertegenwoordigen deze archivalia een aanzienlijke educatieve en historische waarde. Een deel van de geschiedenis (1579-1939) is al beschreven, maar de werkgroep is voortdurend bezig om de gaten op te vullen.
Dit bezit moet behouden, beheerd, gerestaureerd en geconserveerd worden. Om mythe en werkelijkheid gescheiden te houden is een enthousiaste werkgroep actief. Door het verwerven van nieuwe archiefbestanden tracht de werkgroep de gaten in de oude geschiedenis op te vullen en de jongste geschiedenis van de parochie wordt nu met enthousiasme en grote zorg bewerkt door de werkgroep.
Voor studie is het archief na afspraak altijd te raadplegen.
Voor het bestuderen van de doopboeken wordt men verwezen naar de verzameling doop- en trouwboeken in het Nationaal Archief, Willem Alexanderhof 1, ’s-Gravenhage. Sinds 1813 zijn hier alle kerkelijke registers opgeslagen. Voor gegevens van ná 1813 wordt men verwezen naar de gemeentelijke registers van de burgerlijke stand. In 2005 is de werkgroep een samenwerkingsverband aangegaan met het regionale archief van Westland te Naaldwijk en kunnen in de leeszaal van het archief aan de Stokdijkkade nu ook alle doop- en trouwgegevens van onze parochie worden bestudeerd.
Voor inlichtingen kunt u zich wenden tot het parochiesecretariaat of de contactpersoon: Cora van Dalen