Voorlopig nog geen (sloop)kogel door de kerk

"Als een kerk niet langer wordt gebruikt, moet er een sloopvergunning worden aangevraagd", legt Jos Raaphorst vice-voorzitter van de RK-parochie Sint Elisabeth in Wateringen afgelopen donderdag in de krant AD Westland uit. De Sint-Josephkerk is onlangs (21 juni 2025, red.) officieel aan de eredienst onttrokken. Dit betekent dat het gebouw formeel niet langer als kerk functioneert, maar uitsluitend nog als gebouw dienstdoet.
De aanvraag voor een sloopvergunning is in zulke gevallen een standaardprocedure om het verkoopproces op gang te brengen. "Dat betekent niet dat slopen automatisch mag", voegt Raaphorst daaraan toe. "Elke volgende stap hangt altijd af van de geldende regelgeving en lopende procedures."

Tegelijkertijd zet het Cuypersgenootschap, een vereniging en stichting die zich bezighoudt met behoud van erfgoed uit de negentiende en twintigste eeuw, zich in om het kerkgebouw te behouden. Het genootschap heeft vorig jaar een officiële aanvraag ingediend om de kerk tot gemeentelijk monument te laten verklaren. Hiermee hopen ze het pand beter te beschermen tegen mogelijke sloop.

Leo Dubbelaar van het Cuypersgenootschap noemt de kerk 'een uniek voorbeeld van post-1965 architectuur met een bijzondere lichtinval vanuit het gebouw'. Volgens hem gaat het niet alleen om het uiterlijk, maar ook om de belangrijke culturele en historische waarde van het gebouw.

De discussie over de toekomst van de kerk leidt tot uiteenlopende meningen. Het interieur heeft een arena-achtige opstelling met oplopende banken, wat volgens veel mensen het gebouw geschikt maakt als theater. "Iedereen ziet die potentie", zegt Raaphorst. "Maar dan stuit je op het gebrek aan parkeergelegenheid."

De gemeente geeft de voorkeur aan woningbouw op deze locatie, met nadruk op seniorenwoningen. Volgens Raaphorst zal een koper zich aan de randvoorwaarden van de gemeente moeten houden. "Het behouden en herbestemmen van het gebouw als monument is vaak duurder en levert financieel minder op dan nieuwbouw", erkent Dubbelaar. Raaphorst bevestigt: "Wat er op de locatie uiteindelijk gerealiseerd mag worden, ligt uiteindelijk bij de partij die het koopt. Binnen de contouren die de gemeente schetst, moet een koper opereren."

Het kerkbestuur richt zich op het verkoopproces en zoekt naar een oplossing waarin de geschiedenis van het pand en de toekomstige wensen zorgvuldig samenkomen. Overleg met de gemeente Westland en het bisdom is hierbij essentieel om het proces nauwkeurig af te ronden.

De procedure om de kerk als gemeentelijk monument aan te wijzen, is nog in volle gang. Dubbelaar meldt dat er een positief advies is van de commissie omgevingskwaliteit, waarna het college van burgemeester en wethouders een definitief besluit moet nemen. Tot die beslissing geldt een voorlopige bescherming, waardoor het gebouw niet zomaar mag worden gesloopt.

bron: AD Westland, 31 juli 2025