In actie voor behoud van de schepping

Afgelopen zomer heeft de klimaatverandering wereldwijd weer van zich doen spreken. De extreme droogte en de opwarming van de oceanen, de hoeveelheid bosbranden die vele hectares bos heeft verwoest, de conferentie over het Amazonegebied -de longen van de aarde- en de acties van klimaatactivisten om ons wakker te schudden en aan te moedigen om iets te doen aan de vernietiging van de aarde. De kerk mag zich vanuit haar verantwoordelijkheid voor mens en wereld met dit gesprek over teloorgang van de schepping inlaten en ons gelovigen vragen om tot actie over te gaan.

Daarom vieren we er alweer enkele jaren – op instigatie van Paus Franciscus- wereldwijd de Maand van de Schepping. Het is inmiddels ook één van de grote oecumenische thema’s van de wereldraad van kerken. Op 1 september begint deze maand. Dan is het Wereldgebedsdag voor de zorg voor de schepping (viering in de St. Josephkerk om 9.00 uur in Wateringen). Op 4 oktober de feestdag van Sint Franciscus, naamgever van onze federatie en heilige voor wie de zorg voor de hele schepping belangrijk was, wordt de maand afgesloten. In de periode tussen deze twee data staan kerken en gelovigen extra stil bij de zorg voor de aarde en … komen wellicht tot actie.

De klimaatactivisten van Extinsion Rebellion roepen in ieder geval op tot bezetting van de A12. Doel van deze actie is het afdwingen van een stop op subsidies voor fossiele brandstoffen. De winning hiervan put al decennia lang de aarde uit. De Nederlandse regering geeft miljarden euro’s uit aan directe of indirecte overheidssteun voor fossiele energie. De bedragen over hoeveel precies lopen uiteen van 4,5 tot 17,3 miljard per jaar. De discussie hierover loopt al twintig jaar! Demissionair minister Jetten van Klimaat heeft begin dit jaar beloofd om ‘een extra analyse te laten uitvoeren om nog eens goed in kaart te brengen wat er in Nederland aan fossiele voordelen is.’ In de zomer las ik een interview met een wetenschapper, die nu voor het eerst gaat demonstreren, omdat er niet geluisterd wordt naar keurige, wetenschappelijk verantwoorde onderzoeken en er wel iets moet gebeuren. Een teken aan de wand.

President Lula da Silva van Brazilië heeft het leger de Amazone ingestuurd om de illegale mijnbouw tegen te gaan. Zo’n tien procent van de ontbossing is het gevolg van illegale mijnbouw (goudwinning). De rest wordt gekapt voor landbouw of om vee op te zetten. Goudwinning heeft zeer grote gevolgen voor het ecosysteem. Om goud uit de natuur te halen wordt veel kwik gebruikt, hetgeen enorm schadelijk is voor het milieu. Gif komt in het water, waardoor vissen doodgaan en het voedsel van inheemse volkeren niet meer eetbaar is. Het is een begin en een teken aan de wand.

Klimaat is een gelovig thema. Franciscus weet dat als geen ander. De aarde, de schepping, is ons gegeven. Dus moeten we er als een geschenk mee omgaan: dankbaar, zorgvuldig en niet-economisch. Maar in de loop der eeuwen is de aarde exploitatiegebied geworden voor economische verrijking, winstbejag en moet de natuur gered worden van roofbouw en uitputting. Het behoud van ‘de longen van de aarde’ stond vorige maand op de agenda van het overleg van alle betrokken Zuid-Amerikaanse landen. De honderden miljarden bomen slaan ongeveer een kwart van alle CO2 op aarde op. Dus belangrijk in de strijd tegen klimaatverandering. Fossiele energie moet worden vervangen door duurzaam beleid. Van Nederland, van Europa, wereldwijd.

Hierover moeten wij als gelovigen onze stem laten horen en tevens doen wat in ons vermogen ligt om duurzaam te leven en te investeren in een toekomst voor de schepping. Paus Franciscus ging ons voor door de encycliek Laudato Si te schrijven. Her en der ontstaan Laudato Si-groepen (www.laudato-si.nl). Doet u mee? “Opdat onze lieve aarde nog kans op redding heeft.”

Diaken Walther Burgering